Trong môi trường làm việc, tranh chấp giữa người lao động và người sử dụng lao động rất hay xảy ra, và các bên thường chọn khởi kiện tại Toà án để giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng luật Việt Nam có quy định những điều kiện cụ thể để khởi kiện vụ án tranh chấp lao động. Luật sư tư vấn luật lao động của Công ty Luật TNHH Viva sẽ phân tích cụ thể các điều kiện trên qua bài viết dưới đây.
1. Tranh chấp lao động là gì?
Theo Điều 179 Bộ luật Lao động 2019, tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ, lợi ích phát sinh giữa các bên trong quá trình xác lập, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ lao động; tranh chấp giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau; tranh chấp phát sinh từ quan hệ có liên quan trực tiếp đến quan hệ lao động.
Tranh chấp lao động gồm hai loại:
(1) Tranh chấp lao động cá nhân: là tranh chấp giữa người lao động với người sử dụng lao động; giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại;
(2) Tranh chấp lao động tập thể: là tranh chấp về quyền hoặc lợi ích giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với người sử dụng lao động hoặc giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau.
Xem thêm: Thủ Tục Hòa Giải Tranh Chấp Lao Động Cá Nhân
2. Điều kiện khởi kiện vụ án tranh chấp lao động
Về chủ thể khởi kiện
Theo Điều 69 Bộ luật tố tụng dân sự 2015, chủ thể khởi kiện phải đáp ứng được yêu cầu về năng lực hành vi tố tụng dân sự khi thực hiện khởi kiện tranh chấp lao động. Theo đó, năng lực hành vi tố tụng dân sự là khả năng tự mình thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự hoặc ủy quyền cho người đại diện tham gia tố tụng dân sự.
Chủ thể khởi kiện là người từ đủ 18 tuổi trở lên có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự, trừ người mất năng lực hành vi dân sự hoặc pháp luật có quy định khác. Trường hợp dưới 18 tuổi hoặc không có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự phải có người đại diện theo pháp luật hoặc theo quyết định của Tòa án khi tham gia tố tụng.
Về thủ tục hòa giải
Theo Điều 188 Bộ luật Lao động 2019, các tranh chấp lao động phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Tòa án giải quyết, trừ các tranh chấp lao động sau đây không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải:
- Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải;
- Về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;
- Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;
- Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;
- Về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
- Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
- Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
Trường hợp không bắt buộc hòa giải, hết thời hạn hòa giải theo quy định mà hòa giải viên lao động không tiến hành hòa giải hoặc hòa giải không thành thì các bên có quyền khởi kiện tại Tòa án để giải quyết tranh chấp.
Về thời hiệu khởi kiện
Đối với tranh chấp lao động cá nhân, thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm (Điều 190 Bộ luật Lao động 2019).
Đối với tranh chấp lao động tập thể, thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp về quyền là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm (Điều 194 Bộ luật Lao động 2019).
Trường hợp người yêu cầu chứng minh vì sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan hoặc lý do khác mà không thể yêu cầu đúng thời hạn thì thời gian xảy ra sự kiện đó không tính vào thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân.
Thời hiệu khởi kiện chỉ được Toà án áp dụng theo yêu cầu của một bên và yêu cầu này phải đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc. Như vậy, dù vụ việc đã hết thời hiệu khởi kiện nhưng các bên không yêu cầu Toà án áp dụng thời hiệu thì vụ việc vẫn được giải quyết như bình thường.
Xem thêm: Mức bồi thường khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật
3. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động của Toà án
Thẩm quyền của Toà án theo cấp
Tòa án nhân dân cấp huyện sẽ giải quyết các tranh chấp về lao động theo thủ tục sơ thẩm, trừ các tranh chấp lao động sau đây thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh:
- Có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài;
- Cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài.
Đối với các tranh chấp về lao động theo thủ tục phúc thẩm, thẩm quyền giải quyết tranh chấp thuộc về Tòa lao động Tòa án nhân dân cấp tỉnh.
Thẩm quyền theo lãnh thổ
Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm tranh chấp lao động.
Trường hợp có thỏa thuận bằng văn bản Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức giải quyết tranh chấp lao động thì theo thỏa thuận.
Trên đây là nội dung tư vấn về điều kiện khởi kiện vụ án tranh chấp lao động. Để nhận được sự hỗ trợ KỊP THỜI - TẬN TÂM - TRÁCH NHIỆM từ Luật sư và các chuyên gia pháp lý tại Công ty Luật TNHH VIVA. Quý Khách hàng hãy liên hệ với chúng tôi qua các cách thức sau:
Liên hệ qua Hotline:
096 267 4244 - Ls. Trần Trọng Hiếu là người trực tiếp tư vấn.
093 559 6650 - Ls. Trần Trọng Hiếu là người trực tiếp tư vấn.
Liên hệ trực tiếp tại địa chỉ:
Số 15 đường số 21, phường An Khánh, TP. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh;
Liên hệ qua Zalo - Facebook:
Zalo: 096 267 4244 - Facebook: Viva Law Firm;
Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý khách hàng!
>> Xem thêm:
- Văn phòng luật sư Nhà Bè TPHCM
