Quy định pháp luật về khởi kiện chia di sản thừa kế

Khởi kiện chia di sản thừa kế để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người thừa kế đối với tài sản do người chết để lại, bao gồm cả thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Đó là một trong số những tranh chấp thừa kế thường khởi kiện tại Toà án nhân dân có thẩm quyền như: tranh chấp về hàng thừa kế, tranh chấp di chúc thừa kế, tranh chấp về chia di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật,… Bài viết dưới đầy của Luật sư tư vấn dân sự của Công ty Luật TNHH Viva chúng tôi sẽ giúp quý đọc giả tìm hiểu rõ hơn về quy định pháp luật về vấn đề nêu trên.

1. Ai có quyền khởi kiện chia di sản thừa kế?

Theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015 có hai hình thức thừa kế chính là thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Người được chỉ định trong di chúc để nhận phần di sản được gọi là người có quyền thừa kế theo di chúc. Khi không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp thì được áp dụng chia di sản thừa kế theo pháp luật.

Nhìn chung, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, những người có quyền hưởng di sản thừa kế của người mất để lại nhưng không được chia  thừa kế thường tiến hành khởi kiện tại Toà án. Chẳng hạn như, tại Khoản 1 Điều 651 của Bộ luật Dân sự năm 2015, những người có quyền thừa kế theo pháp luật gồm có:

+ Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

+ Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

+ Cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Ngoài ra, theo Điều 644 BLDS 2015 thì người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc cũng có quyền khởi kiện chia di sản thừa kế.

Xem thêm: Quyền của người lập di chúc theo quy định pháp luật

2. Khởi kiện chia di sản thừa kế ở đâu?

Theo quy định tại Khoản 5 Điều 26, Điều 35 và Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 tranh chấp về thừa kế tài sản thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân (trừ trường hợp đương sự hoặc tài sản nằm ở nước ngoài thì sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp tỉnh).

Lưu ý, trong vụ việc khởi kiện chia tài sản thừa kế không có di chúc hay có di chúc nhưng đối tượng là bất động sản thì thẩm quyền giải quyết thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản, được quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.

Xem thêm: Tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai thừa kế

3. Tư vấn chuẩn bị hồ sơ khởi kiện chia di sản thừa kế theo di chúc và theo pháp luật

Hồ sơ khởi kiện khởi kiện chia di sản thừa kế bao gồm:

- Đơn khởi kiện.

- Giấy tờ pháp lý cá nhân người khởi kiện: Chứng minh nhân dân; căn cước công dân; hộ chiếu,...

- Giấy chứng tử của người đã mất.

- Giấy tờ chứng minh mối quan hệ giữa người khởi kiện chia di sản thừa kế với người để lại di sản.

- Các giấy tờ là tài liệu, chứng cứ trong vụ án như: Di chúc, hồ sơ địa chính, người làm chứng, các bằng chứng khác bằng tệp âm thanh, tệp ghi hình,...

- Một số giấy tờ pháp lý khác có liên quan như: Giấy ủy quyền nộp hồ sơ khởi kiện (nếu có), bản cam kết,...

Trước khi khởi kiện chia di sản thừa kế theo di chúc hay theo pháp luật, một vấn đề cần lưu ý là thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản. Theo đó, Khoản 1 Điều 623 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.” Và thời hiệu này được tính từ thời điểm mở thừa kế tức thời điểm người có tài sản chết theo quy định tại Điều 611 Bộ luật dân sự 2015.

Trên đây là bài viết về khởi kiện chia di sản thừa kế. Nếu quý khách có bất kỳ thắc mắc nào liên quan tranh chấp di sản thừa kế, xin vui lòng liên hệ trực tiếp với Công ty Luật TNHH VIVA chúng tôi để được nhận sự hỗ trợ KỊP THỜI - TẬN TÂM - TRÁCH NHIỆM. Cách thức liên hệ:

Liên hệ qua Hotline:

093 559 6650 - Ls Trần Trọng Hiếu là người trực tiếp tư vấn;

096 267 4244 - Ls Trần Trọng Hiếu là người trực tiếp tư vấn.

Liên hệ trực tiếp tại địa chỉ:

Số 15 đường số 21, phường An Khánh, TP. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh;

Số 60A đường 22, phường Phước Long B, TP. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh;

Liên hệ qua Zalo - Facebook:

Zalo: 096 267 4244 - Facebook: Viva Law Firm.

Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý Khách Hàng!